Onderzoek en waardebepaling
Landgoed Beukenrode
‘Moge vele villa’s zich op de bloemenweelde en sierboomen kunnen beroemen, Beukenrode overtreft die alle’. Aldus een reisverslag uit 1921. Deze bijzondere plek in Doorn kreeg in ruim twee eeuwen steeds meer schoonheid en is nog steeds een parel van de Utrechtse Heuvelrug.
Beheer, plannen en beleid voor het park van Beukenrode worden ondersteunt door het tuinhistorisch onderzoek van Groen Erfgoed Nu. Daarnaast verzorgde Groen Erfgoed Nu de SIM-subsidie voor het beheer van het rijksmonumentale park van Beukenrode.
Opdrachtgever: Stichting Landgoed Beukenrode
Bron afbeelding: Thorheim Oudheidkamer Doorn
Zwaanwijck
Monumentale bomen, decoratieve gebouwen en mooie slingerende waterpartijen herinneren ons aan een rijk gedecoreerde buitenplaats. Groen Erfgoed Nu inventariseerde de historische beplanting en maakte samen met Copijn Landschapsarchitecten een boombeplantingsplan.
Het opstellen van de aanvraagdocumenten voor SIM-subsidie resulteerde in een financiële ondersteuning voor het parkonderhoud. Groen Erfgoed Nu ondersteunt sindsdien het beheer met een jaarlijkse evaluatie en het opstellen van een actielijst.
Opdrachtgever: Vereniging van Eigenaars Huize Zwaanwyck
Bron foto: Huisarchief Zwaanwijck
Landgoed Rhijnestein
Weinig landgoederen hebben zo’n rijke historische gelaagdheid als Landgoed Rhijnestein in Cothen. Het landgoed heeft nog haar middeleeuwse grachten en prachtige solitaire bomen. Langs de Kromme Rijn liggen een ruim 100 jaar oude boulevard met vorm gesnoeide buxussen en een rozentuin. Het kasteel, de rivier, de boulevard en de rozentuin vormen samen een prachtig en uniek geheel.
Groen Erfgoed Nu ondersteunt de eigenaren door beheeradviezen en snoei van historische parkelementen als buxusvormen, hagen, leifruit en de berceau van witte paardenkastanje.
Binnenkort wordt het park van Rhijnestein gerestaureerd. Daarvoor heeft Groen Erfgoed Nu een tuinhistorisch onderzoek uitgevoerd en ondersteunt Groen Erfgoed Nu landschapsarchitecte Evelien De Mey bij het maken van het restauratieplan. Voor de parkrestauratie zijn vervolgens de vergunningen verzorgd en is de restauratiesubsidie voor Utrechtse Erfgoedparels verkregen. Het parkbeheer wordt mede gefinancierd met SIM-subsidie, die door Groen Erfgoed Nu is verzorgd.
Opdrachtgever: Landgoed Rhijnestein B.V.
Landgoed Hydepark
Hendrik Copijn ontwierp en verzorgde 135 jaar geleden de aanleg van Landgoed Hydepark in Doorn. De Protestantse Kerk Nederland geeft het landgoed een nieuwe impuls door nieuwbouw, herbestemming en herstelwerkzaamheden van het park en de gebouwen.
Het tuinhistorisch onderzoek en de tuinhistorische waardebepaling ondersteunden de planvorming voor de oranjerietuin en het ontwerp en de locatie van een nieuw hoofdgebouw, het herstel en het beheer van het park. Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen jaren de SIM-subsidie die het parkbeheer van Hydepark mogelijk maakte.
Opdrachtgevers: provincie Utrecht en Protestantse Stichting Hydepark Beheer.
De tuinhistorische onderzoeken werden uitgevoerd als erfgoedspecialist bij/en onderaannemer van Copijn Landschapsarchitecten.
Het Laar
Het Laar is het prachtige stadspark van Ommen, liggend tussen de Vecht en de Regge. Het bestaat uit veel en lange lanen, wallen, paden en een grand canal. Die vormen samen een uitgebreid classicistisch park. De open gebieden en het bos van Het Laar hebben een landschappelijk karakter en worden gebruikt voor sporten, begrazing, als ijsbaan, een kinderboerderij, als scoutingterrein en voor waterberging. De parkelementen in de vroege landschapsstijl liggen verscholen in de bosranden.
De komende decennia zijn veel lanen aan vervanging toe en het parkbeheer had meer richting nodig. Daarvoor heeft Groen Erfgoed Nu samen met EDM tuin en landschap een Groenbeheerplan gemaakt. Groen Erfgoed Nu voerde het tuinhistorisch onderzoek uit en heeft geholpen met SIM-subsidie voor het beheer van het rijksmonumentale park.
Opdrachtgever: Gemeente Ommen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
Bron kaart: Nationaal Archief
Kloostertuin Bronkhorst
De Kloostertuin Bronckhorst is een onderdeel van het rijksmonumentale kloostercomplex Bronckhorst in Velp (NB), ook wel het Alfonsusklooster genoemd. In 1990 verlieten de Redemptoristinnen het besloten klooster. Het is bijzonder dat alle soorten tuinelementen van een contemplatieve kloosterorde nog aanwezig zijn: devotionele objecten, de begraafplaats, nutstuinen en recreatiemogelijkheden.
Het tuinhistorisch onderzoek en de tuinhistorische waardebepaling van Groen Erfgoed NU ondersteunen de planvorming. Samen met een landschapsarchitect is in de kloostertuin gezocht naar bouwlocaties, waarbij de tuinhistorische waarden van de kloostertuin zo veel mogelijk behouden blijven. Groen Erfgoed Nu heeft ook de SIM-subsidie voor het onderhoud van kloostertuin verzorgd.
Het tuinhistorisch onderzoek en de waardebepaling werden uitgevoerd in opdracht van Kasteelklooster Bronckhorst BV. Voor de zoektocht naar een bouwvlak werd samengewerkt met Copijn landschapsarchitecten.
Bron foto: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in Sint Agatha
Súdwest-Fryslân
De weidse gemeente Súdwest-Fryslân heeft enkele prachtige groene rijksmonumenten. Bij Skarl ligt een pittoresk kerkhof, dat nog steeds in gebruik is. Zowel Sneek als Bolsward hebben monumentale stadswallen en prachtige stadsparken, zoals het Wilhelminapark en het Julianapark.
Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen tien jaar de SIM-subsidies voor de groene rijksmonumenten van de gemeente Súdwest-Fryslân. Daarnaast wordt de gemeente samen met Copijn landschapsarchitecten geholpen om de inrichting van het Julianapark in Bolsward te herstellen. We kunnen vaak ‘gewoan yn it Frysk’ overleggen.
Opdrachtgever: Gemeente Súdwest-Fryslân
Samenwerking met Copijn landschapsarchitecten
Ecoduct N226 Maarsbergen
Hoe kunnen de corridors van een ecoduct verantwoord ingepast worden in een waardevol historisch landschap?
Groen Erfgoed Nu en de ecoloog Herman van den Bijtel hebben onderzocht, hoe zowel de ecologische als de cultuurhistorische waarden van het landschap versterkt kunnen worden.
De onderzoeksresultaten hebben geresulteerd in een aantal adviezen en voorstellen voor maatregelen, waarvan zowel de ecologie als de cultuurhistorie van het landschap baat kunnen hebben.
Opdrachtgever: Provincie Utrecht.
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap en Herman van den Bijtel
Park Brakkenstein in Nijmegen
De aanleg van park Brakkenstein begon als een sterrenbos in een weids gebied. De rechte paden werden lanen en binnen deze lanen ontstond geleidelijk een park in de landschapsstijl. De omgeving veranderde rigoureuzer door de bouw van de campus van de Radboud Universiteit, sportcomplexen en woonwijken. Park Brakkenstein wordt intensief gebruikt door wandelaars en voor evenementen. Dit leidde tot aanpassingen en slijtage van park Brakkenstein.
Groen Erfgoed Nu heeft een beheerplan voor park Brakkenstein gemaakt, zodat het parkbeheer gerichter uitgevoerd kon worden. Door de ontvangen SIM-subsidie kon het parkbeheer geïntensiveerd worden. Groen Erfgoed Nu heeft de gemeente Nijmegen geholpen bij het aanvragen van restauratiesubsidie en met een tuinhistorisch onderzoek. Vervolgens is samen met EDM tuin en landschap een herstelplan gemaakt, om park Brakkenstein toekomstbestendig te maken en te verfraaien. Momenteel leggen de gemeente Nijmegen en EDM tuin en landschap de laatste hand aan het herstelplan voor park Brakkenstein.
Intussen ondersteunt Groen Erfgoed Nu de beheerders van het park Brakkenstein in de praktijk met de snoei van laanbomen en adviezen over onder andere het maaibeheer.
Opdrachtgever: gemeente Nijmegen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
De Havixhorst
Wat een landschap met een eenvoudig landgoed met een mooi huis en natuur leek, bleek een intensief ontgonnen en aangelegd productiegebied te zijn. Forse economische investeringen in bosbouw gingen hand in hand met het pronken met een sterrenbos. De historische zichtlijnen, monumentale bomen, aardwerken, bossen, lanen en paden zijn nog steeds herkenbaar in het weelderige groen. De geometrische tuin rond het huis biedt plek voor terrassen, beeldenexposities, wandelen en evenementen.
Groen Erfgoed Nu onderzocht de historie van de tuin, het park en het landschap en stelde een waardebepaling op. Het onderzoek ondersteunt het beheer, de visie en de planvorming van landgoed de Havixhorst.
Opdrachtgever: Het Drentse Landschap
Bron foto: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Rengerspark en oude begraafplaats in Leeuwarden
Het Rengerspark, de oude algemene begraafplaats en de Joodse begraafplaats vormen samen een groene oase in de stad Leeuwarden. In 1826 werd de door Lucas Roodbaard ontworpen algemene begraafplaats aangelegd met fraaie niervormige grafvelden, omringd door bomen. De begraafplaats was voor zowel begraven als wandelen bedoeld. Honderd jaar later was Hendrik Copijn verantwoordelijk voor het ontwerp en de aanleg van het naastgelegen Rengerspark. Het werd een park met bijzondere bomen, hoogteverschillen, een vijver en prachtige doorzichten. Bij een rondwandeling zorgt de lobbige vijver nog steeds voor een constante illusie van oneindigheid.
Het beheer van het Rengerspark en de begraafplaatsen kon geïntensiveerd worden met behulp van SIM-subsidie, verzorgd door Groen Erfgoed Nu. Vervolgens zijn de gemeente Leeuwarden en Groen Erfgoed Nu samen gaan werken aan beheerplannen, zodat het parkbeheer doelgerichter uitgevoerd kan worden. Daarnaast zorgen de beheerplannen voor een geleidelijk herstel van zowel de algemene begraafplaats als het Rengerspark. Vervolgens werd het praktische beheer ‘gewoan yn it Frysk’ samen met de hoveniers in het veld bekeken en bediscussieerd.
Opdrachtgever: Gemeente Leeuwarden
Beheer
Landgoed Rhijnestein
Weinig landgoederen hebben zo’n rijke historische gelaagdheid als Landgoed Rhijnestein in Cothen. Het landgoed heeft nog haar middeleeuwse grachten en prachtige solitaire bomen. Langs de Kromme Rijn liggen een ruim 100 jaar oude boulevard met vorm gesnoeide buxussen en een rozentuin. Het kasteel, de rivier, de boulevard en de rozentuin vormen samen een prachtig en uniek geheel.
Groen Erfgoed Nu ondersteunt de eigenaren door beheeradviezen en snoei van historische parkelementen als buxusvormen, hagen, leifruit en de berceau van witte paardenkastanje.
Binnenkort wordt het park van Rhijnestein gerestaureerd. Daarvoor heeft Groen Erfgoed Nu een tuinhistorisch onderzoek uitgevoerd en ondersteunt Groen Erfgoed Nu landschapsarchitecte Evelien De Mey bij het maken van het restauratieplan. Voor de parkrestauratie zijn vervolgens de vergunningen verzorgd en is de restauratiesubsidie voor Utrechtse Erfgoedparels verkregen. Het parkbeheer wordt mede gefinancierd met SIM-subsidie, die door Groen Erfgoed Nu is verzorgd.
Opdrachtgever: Landgoed Rhijnestein B.V.
Landgoed Maarsbergen
Landgoed Maarsbergen heeft prachtige lanen, open gebieden en solitaire bomen. Met respect voor de voorouders wordt het landgoed voorbereid op de toekomst met volgende generaties.
Groen Erfgoed Nu voert met name specialistisch beheer uit zoals de snoei van leifruit en sierlijke hoogstamfruitbomen. De begeleidingssnoei van de laanbomen wordt door Groen Erfgoed Nu afgestemd op de historische parkstijl van de lanen. Daarbij worden stagiaires van verschillende Bos- en Natuurbeheeropleidingen begeleid. Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen tien jaar de SIM-subsidies voor het rijksmonumentale park van landgoed Maarsbergen.
De eigenaresse:
‘Mariska is historisch zeer goed onderlegd, heeft gevoel voor structuren en vormen en kan dit combineren met praktisch inzicht en beheer. Zij heeft de ontwikkelingen, zowel op het gebied van onderhoud als herstel binnen het park van het landgoed de afgelopen jaren een grote stimulans gegeven’.
Opdrachtgever: Landgoed Maarsbergen
Bron foto: Het Utrechts Archief
Park Brakkenstein in Nijmegen
De aanleg van park Brakkenstein begon als een sterrenbos in een weids gebied. De rechte paden werden lanen en binnen deze lanen ontstond geleidelijk een park in de landschapsstijl. De omgeving veranderde rigoureuzer door de bouw van de campus van de Radboud Universiteit, sportcomplexen en woonwijken. Park Brakkenstein wordt intensief gebruikt door wandelaars en voor evenementen. Dit leidde tot aanpassingen en slijtage van park Brakkenstein.
Groen Erfgoed Nu heeft een beheerplan voor park Brakkenstein gemaakt, zodat het parkbeheer gerichter uitgevoerd kon worden. Door de ontvangen SIM-subsidie kon het parkbeheer geïntensiveerd worden. Groen Erfgoed Nu heeft de gemeente Nijmegen geholpen bij het aanvragen van restauratiesubsidie en met een tuinhistorisch onderzoek. Vervolgens is samen met EDM tuin en landschap een herstelplan gemaakt, om park Brakkenstein toekomstbestendig te maken en te verfraaien. Momenteel leggen de gemeente Nijmegen en EDM tuin en landschap de laatste hand aan het herstelplan voor park Brakkenstein.
Intussen ondersteunt Groen Erfgoed Nu de beheerders van het park Brakkenstein in de praktijk met de snoei van laanbomen en adviezen over onder andere het maaibeheer.
Opdrachtgever: gemeente Nijmegen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
Historische moestuin ‘t Zand
De historische moestuin van voormalig landgoed ’t Zand en later La Forêt in Doorn is een beschutte ontmoetings- en werkplek voor de bewoners van Bartiméus, omwonenden, wandelaars, vrijwilligers en bezoekers. Klanten mogen zelf hun groenten oogsten en in het theehuis zijn versnaperingen verkrijgbaar.
Langs de historische tuinmuren en vrijstaande rekken staat leifruit (appel, peer, pruim, kers enz.). De specialistische snoei van het leifruit wordt uitgevoerd door Groen Erfgoed Nu, samen met de hovenier van Bartiméus.
Samenwerking met: Historische moestuin Doorn
Moestuin Nieuw Amelisweerd
De Tuinderij De Volle Grond exploiteert de historische moestuin van Landgoed Nieuw Amelisweerd. Vrijwilligers, cliënten van werk-leertrajecten en medewerkers telen hier groenten, kruiden, bloemen en fruit. De biologische producten worden grotendeels verkocht door middel van groentetas-abonnementen. Ook twee landgoedbedrijven, een biologische bloemisterij en cateraar, zijn afnemer van Tuinderij De Volle Grond.
Groen Erfgoed Nu snoeit het leifruit langs de historische tuinmuur: kiwi’s, vijgen en moderne druiven. Enkele hoge pruimenbomen worden in fases geschikt gemaakt voor het oogsten van pruimen door vrijwilligers en een duurzaam behoud van de pruimenbomen.
Samenwerking met: Tuinderij De Volle Grond
Rengerspark en oude begraafplaats in Leeuwarden
Het Rengerspark, de oude algemene begraafplaats en de Joodse begraafplaats vormen samen een groene oase in de stad Leeuwarden. In 1826 werd de door Lucas Roodbaard ontworpen algemene begraafplaats aangelegd met fraaie niervormige grafvelden, omringd door bomen. De begraafplaats was voor zowel begraven als wandelen bedoeld. Honderd jaar later was Hendrik Copijn verantwoordelijk voor het ontwerp en de aanleg van het naastgelegen Rengerspark. Het werd een park met bijzondere bomen, hoogteverschillen, een vijver en prachtige doorzichten. Bij een rondwandeling zorgt de lobbige vijver nog steeds voor een constante illusie van oneindigheid.
Het beheer van het Rengerspark en de begraafplaatsen kon geïntensiveerd worden met behulp van SIM-subsidie, verzorgd door Groen Erfgoed Nu. Vervolgens zijn de gemeente Leeuwarden en Groen Erfgoed Nu samen gaan werken aan beheerplannen, zodat het parkbeheer doelgerichter uitgevoerd kan worden. Daarnaast zorgen de beheerplannen voor een geleidelijk herstel van zowel de algemene begraafplaats als het Rengerspark. Vervolgens werd het praktische beheer ‘gewoan yn it Frysk’ samen met de hoveniers in het veld bekeken en bediscussieerd.
Opdrachtgever: Gemeente Leeuwarden
Advies en onderwijs
Súdwest-Fryslân
De weidse gemeente Súdwest-Fryslân heeft enkele prachtige groene rijksmonumenten. Bij Skarl ligt een pittoresk kerkhof, dat nog steeds in gebruik is. Zowel Sneek als Bolsward hebben monumentale stadswallen en prachtige stadsparken, zoals het Wilhelminapark en het Julianapark.
Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen tien jaar de SIM-subsidies voor de groene rijksmonumenten van de gemeente Súdwest-Fryslân. Daarnaast wordt de gemeente samen met Copijn landschapsarchitecten geholpen om de inrichting van het Julianapark in Bolsward te herstellen. We kunnen vaak ‘gewoan yn it Frysk’ overleggen.
Opdrachtgever: Gemeente Súdwest-Fryslân
Samenwerking met Copijn landschapsarchitecten
Park Brakkenstein in Nijmegen
De aanleg van park Brakkenstein begon als een sterrenbos in een weids gebied. De rechte paden werden lanen en binnen deze lanen ontstond geleidelijk een park in de landschapsstijl. De omgeving veranderde rigoureuzer door de bouw van de campus van de Radboud Universiteit, sportcomplexen en woonwijken. Park Brakkenstein wordt intensief gebruikt door wandelaars en voor evenementen. Dit leidde tot aanpassingen en slijtage van park Brakkenstein.
Groen Erfgoed Nu heeft een beheerplan voor park Brakkenstein gemaakt, zodat het parkbeheer gerichter uitgevoerd kon worden. Door de ontvangen SIM-subsidie kon het parkbeheer geïntensiveerd worden. Groen Erfgoed Nu heeft de gemeente Nijmegen geholpen bij het aanvragen van restauratiesubsidie en met een tuinhistorisch onderzoek. Vervolgens is samen met EDM tuin en landschap een herstelplan gemaakt, om park Brakkenstein toekomstbestendig te maken en te verfraaien. Momenteel leggen de gemeente Nijmegen en EDM tuin en landschap de laatste hand aan het herstelplan voor park Brakkenstein.
Intussen ondersteunt Groen Erfgoed Nu de beheerders van het park Brakkenstein in de praktijk met de snoei van laanbomen en adviezen over onder andere het maaibeheer.
Opdrachtgever: gemeente Nijmegen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
Ecoduct N226 Maarsbergen
Hoe kunnen de corridors van een ecoduct verantwoord ingepast worden in een waardevol historisch landschap?
Groen Erfgoed Nu en de ecoloog Herman van den Bijtel hebben onderzocht, hoe zowel de ecologische als de cultuurhistorische waarden van het landschap versterkt kunnen worden.
De onderzoeksresultaten hebben geresulteerd in een aantal adviezen en voorstellen voor maatregelen, waarvan zowel de ecologie als de cultuurhistorie van het landschap baat kunnen hebben.
Opdrachtgever: Provincie Utrecht.
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap en Herman van den Bijtel
Waarom staat deze boom op deze plek?
Het antwoord op deze vraag lijkt eenvoudig, maar is voor veel boomverzorgers en -inspecteurs lastig te vinden. Toch is het belangrijk om de rol van bomen in hun omgeving te herkennen, omdat de omgeving invloed heeft op het advies over het beheer en de omgeving van de boom. De boom is namelijk ooit heel bewust aangeplant.
Praktijk Centrum Bomen biedt de opleiding aan voor het behalen van het Veteraanbomen Certificaat (VETcert). Dit is een internationale certificering voor beheer en advies betreffende de oudste bomen die we kennen. Binnen deze opleiding verzorgt Groen Erfgoed Nu het onderwijs over de rol van bomen in historische parken. Dat onderwijs is gericht op het herkennen van historische parkstijlen en hoe de bomen in deze parkstijlen werden gebruikt. Het onderwijs wordt gegeven in een historisch park en bestaat uit afwisselend uit theorie en de praktijk.
Opdrachtgever: Praktijk Centrum Bomen
Rengerspark en oude begraafplaats in Leeuwarden
Het Rengerspark, de oude algemene begraafplaats en de Joodse begraafplaats vormen samen een groene oase in de stad Leeuwarden. In 1826 werd de door Lucas Roodbaard ontworpen algemene begraafplaats aangelegd met fraaie niervormige grafvelden, omringd door bomen. De begraafplaats was voor zowel begraven als wandelen bedoeld. Honderd jaar later was Hendrik Copijn verantwoordelijk voor het ontwerp en de aanleg van het naastgelegen Rengerspark. Het werd een park met bijzondere bomen, hoogteverschillen, een vijver en prachtige doorzichten. Bij een rondwandeling zorgt de lobbige vijver nog steeds voor een constante illusie van oneindigheid.
Het beheer van het Rengerspark en de begraafplaatsen kon geïntensiveerd worden met behulp van SIM-subsidie, verzorgd door Groen Erfgoed Nu. Vervolgens zijn de gemeente Leeuwarden en Groen Erfgoed Nu samen gaan werken aan beheerplannen, zodat het parkbeheer doelgerichter uitgevoerd kan worden. Daarnaast zorgen de beheerplannen voor een geleidelijk herstel van zowel de algemene begraafplaats als het Rengerspark. Vervolgens werd het praktische beheer ‘gewoan yn it Frysk’ samen met de hoveniers in het veld bekeken en bediscussieerd.
Opdrachtgever: Gemeente Leeuwarden
Landgoed Maarsbergen
Landgoed Maarsbergen heeft prachtige lanen, open gebieden en solitaire bomen. Met respect voor de voorouders wordt het landgoed voorbereid op de toekomst met volgende generaties.
Groen Erfgoed Nu voert met name specialistisch beheer uit zoals de snoei van leifruit en sierlijke hoogstamfruitbomen. De begeleidingssnoei van de laanbomen wordt door Groen Erfgoed Nu afgestemd op de historische parkstijl van de lanen. Daarbij worden stagiaires van verschillende Bos- en Natuurbeheeropleidingen begeleid. Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen tien jaar de SIM-subsidies voor het rijksmonumentale park van landgoed Maarsbergen.
De eigenaresse:
‘Mariska is historisch zeer goed onderlegd, heeft gevoel voor structuren en vormen en kan dit combineren met praktisch inzicht en beheer. Zij heeft de ontwikkelingen, zowel op het gebied van onderhoud als herstel binnen het park van het landgoed de afgelopen jaren een grote stimulans gegeven’.
Opdrachtgever: Landgoed Maarsbergen
Bron foto: Het Utrechts Archief
Landgoed Remmerstein
Op Landgoed Remmerstein in Rhenen werd in 1912 een prachtige buitenplaats aangelegd binnen de landschapsstructuren uit de 18e eeuw. De tuin is ontworpen door D.F. Tersteeg.
De tuin van Tersteeg vraagt om een zeer intensief en deskundig onderhoud. Financiële ondersteuning voor het herstel en het onderhoud van de historische tuin was zeer welkom.
Groen Erfgoed Nu ondersteunde de familie en de tuinbaas bij de aanvraag van restauratiesubsidie bij de provincie Utrecht (het Parelfonds).
De eigenaren:
‘Mariska, heeft ons al een aantal jaren bijgestaan bij ontwerp, uitvoering en subsidieaanvragen.
Dankzij haar opgewekte natuur, kunde en daadkracht is het altijd een plezier met haar te werken!’
Opdrachtgever: Landgoed Remmerstein BV
Bron foto: Huisarchief Remmerstein
Zwaanwijck
Monumentale bomen, decoratieve gebouwen en mooie slingerende waterpartijen herinneren ons aan een rijk gedecoreerde buitenplaats. Groen Erfgoed Nu inventariseerde de historische beplanting en maakte samen met Copijn Landschapsarchitecten een boombeplantingsplan.
Het opstellen van de aanvraagdocumenten voor SIM-subsidie resulteerde in een financiële ondersteuning voor het parkonderhoud. Groen Erfgoed Nu ondersteunt sindsdien het beheer met een jaarlijkse evaluatie en het opstellen van een actielijst.
Opdrachtgever: Vereniging van Eigenaars Huize Zwaanwyck
Bron foto: Huisarchief Zwaanwijck
Landgoed Hydepark
Hendrik Copijn ontwierp en verzorgde 135 jaar geleden de aanleg van Landgoed Hydepark in Doorn. De Protestantse Kerk Nederland geeft het landgoed een nieuwe impuls door nieuwbouw, herbestemming en herstelwerkzaamheden van het park en de gebouwen.
Het tuinhistorisch onderzoek en de tuinhistorische waardebepaling ondersteunden de planvorming voor de oranjerietuin en het ontwerp en de locatie van een nieuw hoofdgebouw, het herstel en het beheer van het park. Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen jaren de SIM-subsidie die het parkbeheer van Hydepark mogelijk maakte.
Opdrachtgevers: provincie Utrecht en Protestantse Stichting Hydepark Beheer.
De tuinhistorische onderzoeken werden uitgevoerd als erfgoedspecialist bij/en onderaannemer van Copijn Landschapsarchitecten.
Kloostertuin Bronkhorst
De Kloostertuin Bronckhorst is een onderdeel van het rijksmonumentale kloostercomplex Bronckhorst in Velp (NB), ook wel het Alfonsusklooster genoemd. In 1990 verlieten de Redemptoristinnen het besloten klooster. Het is bijzonder dat alle soorten tuinelementen van een contemplatieve kloosterorde nog aanwezig zijn: devotionele objecten, de begraafplaats, nutstuinen en recreatiemogelijkheden.
Het tuinhistorisch onderzoek en de tuinhistorische waardebepaling van Groen Erfgoed NU ondersteunen de planvorming. Samen met een landschapsarchitect is in de kloostertuin gezocht naar bouwlocaties, waarbij de tuinhistorische waarden van de kloostertuin zo veel mogelijk behouden blijven. Groen Erfgoed Nu heeft ook de SIM-subsidie voor het onderhoud van kloostertuin verzorgd.
Het tuinhistorisch onderzoek en de waardebepaling werden uitgevoerd in opdracht van Kasteelklooster Bronckhorst BV. Voor de zoektocht naar een bouwvlak werd samengewerkt met Copijn landschapsarchitecten.
Bron foto: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in Sint Agatha
Stadsparken Zeist
In de lommerrijke gemeente Zeist liggen openbare rijksmonumentale parken, zoals Slot Zeist, het Walkartpark, het Blookerpark en een historische begraafplaats. Enkele van deze parken zijn ontworpen als volkspark. Andere waren een onderdeel van een buitenplaats of een historische begraafplaats.
Groen Erfgoed Nu heeft de aanvraag voor SIM-subsidie documenten opgesteld voor de aangevraagde en toegekende SIM-subsidies voor het onderhoud van de beplanting, paden en waterpartijen. Vervolgens is samen met de beheerders in de praktijk bekeken, hoe met beheer de historische waarden zichtbaarder en behouden kunnen worden.
Opdrachtgever: gemeente Zeist
Landgoed Beukenrode
‘Moge vele villa’s zich op de bloemenweelde en sierboomen kunnen beroemen, Beukenrode overtreft die alle’. Aldus een reisverslag uit 1921. Deze bijzondere plek in Doorn kreeg in ruim twee eeuwen steeds meer schoonheid en is nog steeds een parel van de Utrechtse Heuvelrug.
Beheer, plannen en beleid voor het park van Beukenrode worden ondersteunt door het tuinhistorisch onderzoek van Groen Erfgoed Nu. Daarnaast verzorgde Groen Erfgoed Nu de SIM-subsidie voor het beheer van het rijksmonumentale park van Beukenrode.
Opdrachtgever: Stichting Landgoed Beukenrode
Bron afbeelding: Thorheim Oudheidkamer Doorn
Landgoed Vollenhoven
Weinig historische parken in de landschapsstijl zijn zo gaaf behouden gebleven als Landgoed Vollenhoven in De Bilt. Het park van Vollenhoven heeft lange en fraaie zichtlijnen over slingerende paden en vijvers en langs oude boom- en heestergroepen. De historische moestuin bruist van groei en vrijwilligers. De eigenaren koesteren de historische waarden en ontwikkelen tegelijk inkomsten om Landgoed Vollenhoven voor de toekomst te behouden.
Groen Erfgoed Nu heeft de SIM-subsidie verzorgd voor het parkbeheer en ondersteunt de tuinbaas en de eigenaren met praktische beheertips, bij het maken van beheerkeuzes, subsidieaanvragen en de geldende wet- en regelgeving voor het park.
Opdrachtgever: Landgoed Vollenhoven BV
Bron afbeelding: Het Utrechts Archief
Onderwijs subsidies voor beheer
Het beheer en herstellen van historische parken is vaak complex en duur. De opleiding Groen Erfgoed van de Hogeschool Utrecht behandelt de analyse, waardering, instandhouding en ontwikkeling van groen erfgoed. De opleiding wordt gevolgd door onder andere parkbeheerders, tuinbazen, beleidsmakers bij overheden, landschapsarchitecten, procesmanagers openbare ruimtes, monumentenbeheerders en bouwkundige erfgoedadviseurs.
Groen Erfgoed verzorgt de les over de subsidieregelingen, waarmee het beheer van groen erfgoed gedeeltelijk gefinancierd kan worden. Deze lesmiddag is in samenwerking met Natascha Lensvelt van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Opdrachtgever: Hogeschool Utrecht
Subsidie
Landgoed Vollenhoven
Weinig historische parken in de landschapsstijl zijn zo gaaf behouden gebleven als Landgoed Vollenhoven in De Bilt. Het park van Vollenhoven heeft lange en fraaie zichtlijnen over slingerende paden en vijvers en langs oude boom- en heestergroepen. De historische moestuin bruist van groei en vrijwilligers. De eigenaren koesteren de historische waarden en ontwikkelen tegelijk inkomsten om Landgoed Vollenhoven voor de toekomst te behouden.
Groen Erfgoed Nu heeft de SIM-subsidie verzorgd voor het parkbeheer en ondersteunt de tuinbaas en de eigenaren met praktische beheertips, bij het maken van beheerkeuzes, subsidieaanvragen en de geldende wet- en regelgeving voor het park.
Opdrachtgever: Landgoed Vollenhoven BV
Bron afbeelding: Het Utrechts Archief
Park Brakkenstein in Nijmegen
De aanleg van park Brakkenstein begon als een sterrenbos in een weids gebied. De rechte paden werden lanen en binnen deze lanen ontstond geleidelijk een park in de landschapsstijl. De omgeving veranderde rigoureuzer door de bouw van de campus van de Radboud Universiteit, sportcomplexen en woonwijken. Park Brakkenstein wordt intensief gebruikt door wandelaars en voor evenementen. Dit leidde tot aanpassingen en slijtage van park Brakkenstein.
Groen Erfgoed Nu heeft een beheerplan voor park Brakkenstein gemaakt, zodat het parkbeheer gerichter uitgevoerd kon worden. Door de ontvangen SIM-subsidie kon het parkbeheer geïntensiveerd worden. Groen Erfgoed Nu heeft de gemeente Nijmegen geholpen bij het aanvragen van restauratiesubsidie en met een tuinhistorisch onderzoek. Vervolgens is samen met EDM tuin en landschap een herstelplan gemaakt, om park Brakkenstein toekomstbestendig te maken en te verfraaien. Momenteel leggen de gemeente Nijmegen en EDM tuin en landschap de laatste hand aan het herstelplan voor park Brakkenstein.
Intussen ondersteunt Groen Erfgoed Nu de beheerders van het park Brakkenstein in de praktijk met de snoei van laanbomen en adviezen over onder andere het maaibeheer.
Opdrachtgever: gemeente Nijmegen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
Paleis Soestdijk
Paleis Soestdijk heeft een koninklijke geschiedenis met prinses Juliana en prins Bernard als laatste bewoners. De huidige eigenaar Made by Holland werkt aan een goede toekomst voor het paleis én het park.
Het reguliere parkbeheer is mogelijk door de ontvangen SIM-subsidie. Groen Erfgoed Nu heeft hiervoor de aanvraagdocumenten opgesteld en geholpen bij het maken van strategische keuzes.
Voor de restauratie van het park van Paleis Soestdijk restauratiesubsidie ontvangen. Daarvoor bracht Groen Erfgoed Nu de restauratiebehoefte in kaart door middel van een inventarisatie en een kwaliteitsinspectie. Vervolgens hebben collega-bedrijven een restauratieplan voor het park opgesteld.
Opdrachtgever: MeyerBergman Erfgoed Made by Holland Exploitatie B.V.
In samenwerking met: Copijn Landschapsarchitecten, Stichting In Arcadië en Hylkema Erfgoed
Landgoed Remmerstein
Op Landgoed Remmerstein in Rhenen werd in 1912 een prachtige buitenplaats aangelegd binnen de landschapsstructuren uit de 18e eeuw. De tuin is ontworpen door D.F. Tersteeg.
De tuin van Tersteeg vraagt om een zeer intensief en deskundig onderhoud. Financiële ondersteuning voor het herstel en het onderhoud van de historische tuin was zeer welkom.
Groen Erfgoed Nu ondersteunde de familie en de tuinbaas bij de aanvraag van restauratiesubsidie bij de provincie Utrecht (het Parelfonds).
De eigenaren:
‘Mariska, heeft ons al een aantal jaren bijgestaan bij ontwerp, uitvoering en subsidieaanvragen.
Dankzij haar opgewekte natuur, kunde en daadkracht is het altijd een plezier met haar te werken!’
Opdrachtgever: Landgoed Remmerstein BV
Bron foto: Huisarchief Remmerstein
Landgoed Rhijnestein
Weinig landgoederen hebben zo’n rijke historische gelaagdheid als Landgoed Rhijnestein in Cothen. Het landgoed heeft nog haar middeleeuwse grachten en prachtige solitaire bomen. Langs de Kromme Rijn liggen een ruim 100 jaar oude boulevard met vorm gesnoeide buxussen en een rozentuin. Het kasteel, de rivier, de boulevard en de rozentuin vormen samen een prachtig en uniek geheel.
Groen Erfgoed Nu ondersteunt de eigenaren door beheeradviezen en snoei van historische parkelementen als buxusvormen, hagen, leifruit en de berceau van witte paardenkastanje.
Binnenkort wordt het park van Rhijnestein gerestaureerd. Daarvoor heeft Groen Erfgoed Nu een tuinhistorisch onderzoek uitgevoerd en ondersteunt Groen Erfgoed Nu landschapsarchitecte Evelien De Mey bij het maken van het restauratieplan. Voor de parkrestauratie zijn vervolgens de vergunningen verzorgd en is de restauratiesubsidie voor Utrechtse Erfgoedparels verkregen. Het parkbeheer wordt mede gefinancierd met SIM-subsidie, die door Groen Erfgoed Nu is verzorgd.
Opdrachtgever: Landgoed Rhijnestein B.V.
Landgoed Beukenrode
‘Moge vele villa’s zich op de bloemenweelde en sierboomen kunnen beroemen, Beukenrode overtreft die alle’. Aldus een reisverslag uit 1921. Deze bijzondere plek in Doorn kreeg in ruim twee eeuwen steeds meer schoonheid en is nog steeds een parel van de Utrechtse Heuvelrug.
Beheer, plannen en beleid voor het park van Beukenrode worden ondersteunt door het tuinhistorisch onderzoek van Groen Erfgoed Nu. Daarnaast verzorgde Groen Erfgoed Nu de SIM-subsidie voor het beheer van het rijksmonumentale park van Beukenrode.
Opdrachtgever: Stichting Landgoed Beukenrode
Bron afbeelding: Thorheim Oudheidkamer Doorn
Utrechtse Forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie
In de provincie Utrecht liggen diverse forten en verdedigingswerken van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Twintig jaar geleden werkte ik mee aan de eerste herstelwerkzaamheden van het groen op de forten. Sindsdien zijn veel forten grondig gerestaureerd en hebben ze nieuwe bestemmingen gekregen.
Groen Erfgoed Nu ondersteunt eigenaren van de forten met het aanvragen van SIM-subsidie voor het onderhoud van militaire beplanting en de aardwerken van de Utrechtse forten en gedekte wegen. Intussen hebben alle forten hun SIM-subsidie ontvangen. In aansluiting daarop werd advies gegeven over het groenbeheer van de forten.
Opdrachtgevers:
Gemeente Utrecht voor de 4 Lunetten, Fort Blauwkapel, Fort de Gagel, Fort de Bilt en Fort de Koppel.
Hylkema Erfgoed namens de gemeente Nieuwegein, voor Fort Jutphaas, het verdedigingswerk te Vreeswijk en de onderhoudsweg langs het inundatiekanaal.
Stichting Fort Honswijk voor Fort Honswijk.
Gemeente Houten voor de gedekte gemeenschapsweg.
Stichting Lunet aan de Snel
Exploitatiemaatschappij Fort Vechten B.V. voor Fort bij Vechten
Vestingwerken Hellevoetsluis
De vesting van Hellevoetsluis werd in de 17e eeuw een belangrijke haven voor de Nederlanden. Deze rol voor de Nederlandse marine is nu verdwenen, maar in WO II stationeerden de Duitsers nog hun U-boten in de vesting. De gemeente Hellevoetsluis heeft de afgelopen jaren de vestingwerken grotendeels hersteld.
Groen Erfgoed Nu heeft de SIM-subsidies verzorgd voor het groenbeheer van de beplanting en de aardwerken van de vesting Hellevoetsluis.
Opdrachtgever: Gemeente Hellevoetsluis.
Kloostertuin Bronkhorst
De Kloostertuin Bronckhorst is een onderdeel van het rijksmonumentale kloostercomplex Bronckhorst in Velp (NB), ook wel het Alfonsusklooster genoemd. In 1990 verlieten de Redemptoristinnen het besloten klooster. Het is bijzonder dat alle soorten tuinelementen van een contemplatieve kloosterorde nog aanwezig zijn: devotionele objecten, de begraafplaats, nutstuinen en recreatiemogelijkheden.
Het tuinhistorisch onderzoek en de tuinhistorische waardebepaling van Groen Erfgoed NU ondersteunen de planvorming. Samen met een landschapsarchitect is in de kloostertuin gezocht naar bouwlocaties, waarbij de tuinhistorische waarden van de kloostertuin zo veel mogelijk behouden blijven. Groen Erfgoed Nu heeft ook de SIM-subsidie voor het onderhoud van kloostertuin verzorgd.
Het tuinhistorisch onderzoek en de waardebepaling werden uitgevoerd in opdracht van Kasteelklooster Bronckhorst BV. Voor de zoektocht naar een bouwvlak werd samengewerkt met Copijn landschapsarchitecten.
Bron foto: Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in Sint Agatha
Het Laar
Het Laar is het prachtige stadspark van Ommen, liggend tussen de Vecht en de Regge. Het bestaat uit veel en lange lanen, wallen, paden en een grand canal. Die vormen samen een uitgebreid classicistisch park. De open gebieden en het bos van Het Laar hebben een landschappelijk karakter en worden gebruikt voor sporten, begrazing, als ijsbaan, een kinderboerderij, als scoutingterrein en voor waterberging. De parkelementen in de vroege landschapsstijl liggen verscholen in de bosranden.
De komende decennia zijn veel lanen aan vervanging toe en het parkbeheer had meer richting nodig. Daarvoor heeft Groen Erfgoed Nu samen met EDM tuin en landschap een Groenbeheerplan gemaakt. Groen Erfgoed Nu voerde het tuinhistorisch onderzoek uit en heeft geholpen met SIM-subsidie voor het beheer van het rijksmonumentale park.
Opdrachtgever: Gemeente Ommen
In samenwerking met Evelien de Mey, EDM Tuin en Landschap
Bron kaart: Nationaal Archief
Stadsparken Zeist
In de lommerrijke gemeente Zeist liggen openbare rijksmonumentale parken, zoals Slot Zeist, het Walkartpark, het Blookerpark en een historische begraafplaats. Enkele van deze parken zijn ontworpen als volkspark. Andere waren een onderdeel van een buitenplaats of een historische begraafplaats.
Groen Erfgoed Nu heeft de aanvraag voor SIM-subsidie documenten opgesteld voor de aangevraagde en toegekende SIM-subsidies voor het onderhoud van de beplanting, paden en waterpartijen. Vervolgens is samen met de beheerders in de praktijk bekeken, hoe met beheer de historische waarden zichtbaarder en behouden kunnen worden.
Opdrachtgever: gemeente Zeist
Súdwest-Fryslân
De weidse gemeente Súdwest-Fryslân heeft enkele prachtige groene rijksmonumenten. Bij Skarl ligt een pittoresk kerkhof, dat nog steeds in gebruik is. Zowel Sneek als Bolsward hebben monumentale stadswallen en prachtige stadsparken, zoals het Wilhelminapark en het Julianapark.
Groen Erfgoed Nu verzorgde de afgelopen tien jaar de SIM-subsidies voor de groene rijksmonumenten van de gemeente Súdwest-Fryslân. Daarnaast wordt de gemeente samen met Copijn landschapsarchitecten geholpen om de inrichting van het Julianapark in Bolsward te herstellen. We kunnen vaak ‘gewoan yn it Frysk’ overleggen.
Opdrachtgever: Gemeente Súdwest-Fryslân
Samenwerking met Copijn landschapsarchitecten